Het keuken- oftewel tafelzout dat kennen we allemaal. Maar er zijn inmiddels zoveel soorten zout dat we door de spreekwoordelijke bomen het bos niet meer zien. Moeten we nu allemaal over op de Himalaya variant of hoe zit dat?
De hoeveelheid zout die wordt geadviseerd is in ieder geval bij alle zoutsoorten hetzelfde. Of het nu gaat over Himalayazout, Keltisch zeezout of Fleur de sel. Dit is namelijk maximaal 6 gram per dag en het liefst nog minder. Te veel zout verhoogd namelijk de bloeddruk, het risico op hart- en vaatziekten, maagkanker, botontkalking en nierziekten. Maar liefst dan 85% van de Nederlanders komt gemakkelijk aan de 6 gram zout. We eten namelijk gemiddeld tussen de 7,5 en de 10 gram zout per dag. Dat dit een probleem is, zien we terug in de sterftecijfers. 25% van alle sterfgevallen in Nederland worden veroorzaakt door hart- en vaatziekten [1].
Naar schatting voegen we zo’n 20% van de hoeveelheid zout die we binnenkrijgen zelf toe aan ons eten. Ongeveer 80% komt uit keukenzout dat fabrikanten toevoegen aan producten, zoals aan brood en kant-en-klaarmaaltijden [2]. Een afbakpizza bevat al snel 4 gram zout!
Wat is zout?
Zout bestaat voor 40% uit natrium en 60% uit chloride. Samen met kalium zorgen zij voor de vochtbalans in het lichaam. Zout is de belangrijkste bron van natrium en chloride in onze voeding. Kalium komt in bijna alle voedingsmiddelen voor. Maar vooral in fruit, groente, aardappelen, noten, melkproducten en brood. Kalium zal vooral gezondheidsvoordelen hebben, doordat het de bloeddruk verlaagd bij mensen met een hoge bloeddruk en het risico op een beroerte verkleint [3]. Bij een gezond voedingspatroon zal er niet snel een kaliumtekort ontstaan. Bij nierschade kan je echter wel een overschot ontwikkelen.
Maar de mineralen dan?
Uit onderzoek blijkt dat de ‘luxere’ zoutsoorten een klein beetje meer mineralen zoals bijvoorbeeld: calcium, kalium, zink en magnesium bevatten. Dit is echter zo weinig dat dit niet bijdraagt aan het halen van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH). Je kan de voedingsstoffen beter halen uit producten zoals fruit, groente, volkorenbrood en zuivel [4].
Een beetje minder..
Voldoende bewegen, niet roken, gezond eten (en dus ook niet te veel zout) zal voorkomen dat de kans op ziekte wordt verlaagd. Je kan het zoutinname al flink verminderen door geen keukenzout te gebruiken en door de kant-en-klaarmaaltijden en zakjes kruiden in de winkel te laten staan. Zelf kan je heel gemakkelijk een kruidenmix maken. Hoe je dit doet is te zien in onze vorige blog.
Belangrijk om te weten is dat zout je smaak sterk beïnvloed. Je zal eraan moeten wennen om minder zout te eten. Naast dat je de gewoonte moet veranderen. Want wat is een eitje immers zonder zout en een gerecht zonder bouillonblokje? Uiteindelijk zal je eraan wennen en zullen je gerechten zonder zout veel smaakvoller zijn.
2. Voedingscentrum, 2020 https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/zout-en-natrium.aspx#blok3
3. Voedingscentrum, 2020 https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/kalium.aspx#blok7